26 November was vele jaren de datum dat ik de duiven bijeen zette.
Alles, de kwekers en de toekomstige weduwnaars. Bij die vroege kweek gaat het me niet zo zeer om oudere en dus rijpere jongen maar...
- Vroeg kweken, scheiden en vervolgens weer samen zetten lijkt een prima voorbereiding voor de weduwnaars.
- De jongen die jaarling worden wennen eerder aan hun nieuw hok, worden bakvaster. .
- Je kunt meer jongen fokken uit de betere duiven.
Een keer echter heb ik later gekoppeld.  

LATER

Dat was toen er problemen waren met de gezondheid.
Er werd een tiental dagen met altabactine gekuurd hoewel ik daar aanvankelijk wat schrik van had want de duiven ruiden en dan berg je medicijnen beter veilig achter slot en grendel weet iedereen.
In vakliteratuur echter las ik dat Chloramphenicol en furaltodone (dat zit in altabactine) geen invloed hebben op de rui, dus waagde ik het er op. De rui verliep ondanks de medicatie inderdaad voorspoedig en van getekende pennen was geen sprake.
Nog een reden waarom ik later koppelde was de roofvogel, die is ook  waar ik woon een nachtmerrie aan het worden.
Niet dat die zo veel duiven oppeuzelen, ze zijn er wel oorzaak van dat je er veel kunt verliezen. Als piepertjes hun eerste schreden buiten zetten en ik hoor een hels kabaal  weet ik het al: De roofvogel.
Dan knallen jongen tegen de ramen, er zitten er onder het hok, in de struiken, in de tuin van de buren en een aantal zie ik niet weer. 
Door later te koppelen krijg je later jongen en jongen die 'pas' in maart buiten komen kunnen niet in februari verloren gaan.
Het is met de roofvogel zo ver gekomen dat ik, zeer tegen mijn zin, de oude in de winter nog maar weinig los durf laten. 
Waarom ik die graag los laat?
Ik meen daarmee problemen met kop en luchtwegen in de zomer voor te blijven.
Van Amerikanen hoor ik dat tamgemaakte kraaien een goed afschrikmiddel zijn tegen roofvogels maar begin daar maar eens aan als je in een dorp woont.

REDELIJK

De kweek verliep dat jaar redelijk. Echt goed verloopt die bij mij nooit.
Zijn er mensen die hartje winter alle duiven binnen tien dagen op eieren hebben, ik ben al tevreden als ze binnen 16 dagen BIJNA allemaal broeden.
Sommigen lijken met dertig koppels probleemloos een ronde van 70 jongen te kunnen kweken. Bij mij zijn er alle jaren duivinnen die niet leggen, koppels die niet willen paren, zijn eieren onbevrucht of worden kapotgevochten.
Dat jaar was geen uitzondering.
- Twee doffers wilden niet paren. Dat deden ze wel toen ze een herkansing kregen met een andere duivin.
- Enkele oudere duivinnen weigerden te leggen. Die heb ik eieren ondergeschoven, geen 'kunsteieren', veel duiven pikken die niet, maar eieren van andere duiven. 

Duiven kost wat kost een duivin opdringen lijkt me verkeerd. Het moet van harte gaan. Weduwnaars zullen zich zeker niet beter voelen met een duivin die ze 'niet zien zitten'.

VOORBEREIDING

Opvoeren als voorbereiding op de kweek doe ik nooit en in ophitsende zaden die duiven paarlustig maken geloof ik niet.
Sommige duiven zitten in de winter zo moddervet dat ik denk 'die zouden beter AFgevoerd worden alvorens ze bijeen te zetten’.
Moddervette duiven zijn nergens goed voor, niet om mee te spelen en niet om aan de kweek te zetten. 
Wat winterkweek wel voorspoedig beïnvloedt is 'lichten'. 
Merkwaardig was wat ik meemaakte op het kweekhok.
Dat is een hok met ramen waarin geen glas zit maar gaas, de wind heeft er vrij spel tot in de bakken en ik kan er geen licht doen branden.
En geloof het of niet, ook op dat hok verliep de kweek vlot zij het dat de duiven, door niet lichten waarschijnlijk, enkele dagen later met eieren kwamen.
Sinds ik op een kweekstation piepers in open rennen 'als wolken' in schotels zag liggen die bijna in de sneeuw stonden heb ik van koude geen schrik.
En sinds die bewuste winter worden bij mij ook de vliegers niet meer ‘voorgelicht’.

GEZONDHEID

Problemen met de gezondheid waren er overigens na de kuur niet meer.
Behalve bij een doffer. Een oog begon ‘te wateren’ en hij blafte als een hond.
Maar een echt probleem was dat niet.
Een half tabletje Rovamycine en twee dagen een druppeltje in het bewuste oog en hij herstelde.
Het was een beste doffer die nog nooit iets mankeerde maar in het verhaal dat 'een goede nooit ziek wordt' geloof ik niet.
Selecteren op gezondheid is goed, maar er zijn grenzen.
Zet de grootste kampioen in een milieu dat besmet is met haarwormen en hij gaat voor de bijl. Of zouden de ingewanden van een goede duif 'wormproof' zijn?
Overigens kunnen problemen met luchtwegen ook een gevolg zijn van een te droog hokklimaat. Bij bloedheet weer kun je de temperatuur temperen maar de luchtvochtigheid opvoeren is moeilijker. 
En als die onder de 60 procent komt is het gevaar dat duiven problemen krijgen met koppen en luchtwegen heel reëel.
Daarom waarschuw ik altijd voor verwarmen en veel glas in het dak. Dat kan duiven opbreken bij tropische zomers.

VROEGER EN NU

Vroeger kon ik me weken amuseren met het maken van zogenaamde koppelbriefjes.
Ontelbare koppelbriefjes heb ik gemaakt (en verscheurd).
In bed zelfs lag ik duiven te koppelen.
Hoewel ik er best lol aan beleefde doe ik dat niet meer.
Omdat ik ondervond hoe groot het toeval vaak was als je ineens die goede duif had. 
Bij anderen en bij mij.
Sinds een aantal jaren is het hier 'gestuurd vrij paren' en ik kan niet zeggen dat dat minder goede duiven oplevert.
Ik schrijf 'gestuurd' omdat ik wel vrij laat paren maar niet helemaal want de tien kweekkoppels zitten op drie hokken.
Bij de vliegers eenzelfde beperkte vrijheid.
Daar zijn duiven bij, de favorieten zeg maar, waarvan ik graag jongen wil.
Terwijl ik de andere doffers op sluit worden die betere vrij op het hok gelaten met wat betere duivinnen waaruit ze mogen kiezen.
Telkens als een paartje gevormd is wordt dat opgesloten.
Als de betere duiven gepaard zijn worden die opgesloten en is het de beurt aan de rest die weer mag kiezen.
Overigens komen mijn beste duiven lang niet altijd uit de favoriete koppels.
Ik kon dat vroeger mooi controleren.
De 'favoriete' jongen kregen immers een 'derbyring' om voor Nationaal Orleans.
Ik had al veel slechte duiven met een derbyring maar ook goede zonder, dus uit ouders waarvan ik het niet verwachtte.

NIET INGEWIKKELD

Als je vindt dat elke doffer een duivin moet hebben die jij voor hem in gedachten hebt en als je denkt dat je koppels kunt samenstellen waaruit automatisch de goede gaan rollen moet je dat doen. Al is het maar voor de eigen gemoedsrust.
Heb je goed soort onder de pannen dan kun je uit de broers, zusters of jongen van je beste duiven even goede fokken dan uit die goede vliegers zelf.
Verder is het zo dat als een koppel een goede gaf je geen enkele garantie hebt dat er ooit nog een goede uit zal komen en uit duiven die nog geen goede gaven is het een volgende ronde misschien wel prijs.
Duivensport is lang niet zo ingewikkeld als die vaak wordt voorgesteld.
- Zorg voor een goed hok en zet daarop duiven van goede afkomst.
- Kweek veel jongen en speel die intensief.
- Sorteer heel streng en... de resultaten komen vanzelf.
Hoe goed die zullen zijn hangt veel af van je kwaliteiten als liefhebber.
Sommigen menen het te kennen. Drie vragen volstaan om hen van dat waanidee te genezen. 
Hoeveel goede duiven hebben ze, hoeveel jongen kweken ze en… waarom kweken ze er zo veel?

A.S.

Alle stukken gepubliceerd door Duiven.net in de rubriek ""A.S. Vertelt" mogen niet vermenigvuldigd worden.
© Ad Schaerlaeckens