De laatste jaren gaan er onomstotelijk meer duiven (jongen) verloren dan vroeger.
Als je dat zelf niet overkomt ben je geneigd dat ter kennisgeving aan te nemen en er  luchthartig overheen te stappen.
'Die duiven zullen wel niets waard zijn, ze zullen wel half ziek geweest zijn, het vervoer zal daar wel niet deugen.'
Maar de laatste jaren gaan zo veel verloren, soms zelfs bij ogenschijnlijk normaal weer, dat mensen er moedeloos van worden en ze stellen zich vragen.

EIGEN SCHULD
Soms is ook sprake van gewoon eigen schuld.
Zo herinner ik me dat jaar dat  bij mij met de oude geen duif verloren ging tot de laatste vlucht. De vorm was er, dat was op voorgaande vluchten gebleken, maar niet bij allemaal. Twee bewezen klasbakken presteerden beneden hun kunnen.
Voor die laatste vlucht werd helder warm weer voorspeld met tegenwind en dat werd het ook.
De duiven kwamen enorm, met de vier eerste prijzen in de kring maar ik verloor er wel:
Die twee waarover ik het had.
Blijven spelen met bewezen goede duiven die het niet doen is vragen om. 
Toen kwam het jonge duivenseizoen in datzelfde jaar.

JONGEN
De eerste vlucht hagelde het duiven. Vijftien of twintig tegelijk? 
Ik weet het niet meer. Maar het resultaat was weer goed met de eerste prijs en na de 46e duif (van 58) stond het concours nog vijf minuten open en geen duif kwijt.  De zondag nadien leek de conditie niet verminderd maar toen ik een duif alleen kreeg vertrouwde ik het niet.
Met meer dan 50 mee, van zo'n korte afstand en met duiven in vorm horen ze met meer tegelijk te komen.
Akelig lang duurde het tot tweederde thuis was en toen maar de klok weggebracht.
Vanwege zo veel vogels nog weg ging ik na terugkeer van het clublokaal recht naar het hok. Normaal zijn laatkomers thuis als je van het clublokaal komt maar nu was het anders. Tot mijn verbazing waren er maar enkele nagekomen en uiteindelijk gingen er elf verloren. Over verliezen wil ik iets gaan zeggen. 

LES   
Zo hoeft verliezen niet te duiden op gebrek aan klasse en met een eerlijke selectie hebben die ook weinig te maken. 
De meest klasrijke duiven kunnen verloren gaan.
Zo heeft Belgische Armand Schoolmeesters een fantastische kweekduivin.
Als jonge duif slaagde ze er zelfs van 10 kilometer niet in thuis te raken. Keer op keer liep ze ergens binnen wat voor hem reden was ze maar niet meer te spelen.
‘Die raakte toch niet thuis’.
Waarom weet hij zelf niet maar hij hield de duif door en liet die nog een koppel jongen opbrengen ook en zie, die vlogen er de stukken af.
Hij zou er nog veel goede uit kweken, sterker nog de ‘ stomste’ pieper die hij ooit had maakte van hem een groot kampioen.
Liefhebbers die verloren duiven niet terughalen omdat 'die toch niets waard zijn' hebben dus ongelijk. Zo ging bij mij eens een twee maanden oud piepertje van het dak verloren en liep binnen bij iemand in Roermond. Ik ging het terug halen en wie enkele dagen nadien het meest verbaasd was, de Limburger of ik weet ik niet, maar feit was wel dat het duifje opnieuw in Roermond zat. Van zo'n afstand direct naar dat hok terugvliegen duidt allesbehalve op domheid maar hij ging dus wel verloren!
Verder lijken de verhalen dat het vooral doffers zijn die verloren gaan meer dan verhalen.

OORZAAK
Sommigen menen dat duiven verloren gaan door inversies. 
Ik geloof daar niet zo in. Te veel vluchten verlopen prima terwijl sprake is van inversies en het omgekeerde gebeurt ook: Geen inversie, wel verliezen.
Moeten we verliezen wijten aan al die radar, de enorm toenemende telecommunicatie of de GSM’s?
Geloof ik evenmin.  
Omdat de verliezen van streek tot streek zo verschillen. Het kan toch niet zo zijn dat de ene duif daar meer last heeft dan de andere?
Duiven die verloren gaan is overigens niet alleen een probleem voor de eigenaars maar ook voor de man bij wie die binnen lopen. Ik verzorg ze, laat ze los, maar de meeste vertikken het te vertrekken.
En 40 kilometer heen en terug rijden om ze naar een centraal hok te brengen houd je evenmin vol als 40 duiven in een week opgeven en al dat bezoek te moeten ontvangen.
De NPO en KBDB zouden er goed aan doen te bevorderen dat er meer plaatsen komen waar men duiven 'binnen kan brengen'. Meer centrale hokken zeg maar.

CENTRALE HOKKEN EN OPHAALDIENSTEN
Centrale hokken zijn een oplossing al is er veel verschil tussen het ene en het andere wat betreft hygiëne. Ook de ophaaldiensten in Nederland doen goed werk. 
Voor ongeveer tien euro heb je binnen een week veelal je duif terug.
Wel hoor ik van mensen van dergelijke ophaaldiensten dat het nog beter kon als ze elkaar een beetje verstonden. 
En de hitte dan? Ik schreef vaker die niet te zien als oorzaak van verliezen en toonde dat aan met voorbeelden.
Als je fietst merk je die hitte ook minder dan wanneer je stil zit of met een aantal mensen in een besloten ruimte zoals duiven in een mand...

Mijn grootste zorg bij hitte is niet de thuisreis, maar de heenreis. Het verblijf in de manden en de wagens breekt ze op als men geen passende maatregelen neemt.

Steek anders je hand maar eens in een mand duiven bij bloedheet weer. Die brandt er bijna af. Wat die verliezen betreft is het al zover gekomen dat sommigen een hok bij plaatsen om meer jongen te kunnen houden ‘omdat er toch een massa verloren gaat’.
Kwestie van niet uitgekleed te worden.
Slim lijkt me anders, ik zou meer werk maken van opleren.
Dat kan ook heel goed ‘s avonds als je overdag geen tijd hebt.
Een aantal jaren terug moest ik elke avond in Brussel zijn en maakte van de gelegenheid gebruik wat duiven mee te nemen.
Ik begon voorzichtig met er enkele los te laten rond 18.00 uur.
Ik eindigde met ze (bij mooi weer) allemaal los te laten rond 19.30 uur vanaf 70 kilometer (wel hartje zomer). Het bleek geen enkel probleem.

FOUT
Vragen om problemen is wel tijdens het seizoen enten tegen paratyfus. Een dierenarts (geen verstand van duiven overigens) had tegen een sportgenoot gezegd 'dat het geen kwaad kon'.  Dat heeft die geweten. 
Alle vergelijkingen gaan mank maar mensen die in militaire dienst zijn geweest herinneren zich misschien de beroerde tijd die volgde na die beruchte cocktailspuit.
Hoe verzwakt ze soms waren.
Maar duiven kunnen niet zeggen dat ze zich na zo'n enting beroerd voelen en dat vaccinaties gebeuren om afweerstoffen op te bouwen wat gepaard kan gaan met een zekere koortsvorming.  

LAATKOMERS
Merkwaardig is wel in hoe verschillende staat je achterblijvers terug kunt krijgen.
De een komt een dag te laat en is volkomen ontredderd. De ander arriveert een week te laat en lijkt zo fris als het spreekwoordelijke hoentje. In hoeverre ze hersteld zijn en geschikt om weer te spelen kun je aan de duiven zien.

a. Duiven die niet snel terug op gewicht komen zijn niet hersteld en mogen onder geen beding de mand in.
b. Aan de training. 'Nakomers' die niet spontaan met de rest het luchtruim kiezen zijn evenmin hersteld en horen ook thuis te blijven.

Het is aan te raden zulke duiven na hun afwezigheid zelf enkele malen weg te brengen alvorens ze weer te spelen.
Natuurlijk kunnen verliezen het gevolg zijn van brute pech maar soms is sprake van eigen schuld en… soms is het niet te verklaren.
Zoals bij mij op die tweede jonge duivenvlucht waar ik het over had.

Alle stukken gepubliseerd door Duiven.net in de rubriek ""A.S. Vertelt" mogen niet vermenigvuldigd worden.
© Ad Schaerlaeckens